6.6. Relativering

Het bij elkaar zetten van leerlingen met de opdracht samen een opdracht te maken, heeft nog geen echte samenwerking tot gevolg. Samenwerken moet je leren! Dit pleit voor een gerichte opbouw en uitbouw van deelvaardigheden.
Begeleiding en ondersteuning door de leerkracht is en blijft bij samenwerkend leren noodzakelijk.
De leerkracht moet in staat zijn dit proces goed te overzien en te managen. Ook hij zal gaandeweg deelvaardigheden moeten verwerven en uitbreiden.
Ook hier is de kritische vraag op zijn plaats of het proces werkelijk leidt tot een beter product: er zijn nogal wat voetangels en klemmen.
Bij een goede toepassing van samenwerken is er sprake van werkelijke verrijking en uitbreiding van belangrijke vaardigheden. Bij een niet goede toepassing is de leereff ectiviteit alleen maar minder.
Bij het gebruik van deze werkvormen moet een bewuste keuze gemaakt worden, afhankelijk van het niveau en de reeds aanwezige vaardigheden van de groep.